Darwin, Erasmus
Charles Darwin’in büyükbabası Erasmus Darwin, bugün “evrim teorisi” dediğimiz düşüncenin ilk temel önermelerini ortaya koyan kişilerden biriydi. Erasmus Darwin’e göre canlılar ayrı türler olarak yaratılmamışlardı. Aksine hepsi tek bir atadan geliyorlardı; ihtiyaçlarına göre biçimleniyor, değişikliğe uğruyor ve çeşitleniyorlardı. Bu fikirler daha sonra Charles Darwin tarafından ele alındı ve detaylandırıldı. Canlıların tesadüfler sonucu birbirlerinden türediklerini öne süren teori, Darwin’in Origin of Species (Türlerin Kökeni) adlı kitabında evrim teorisi olarak tarihteki yerini aldı.
Charles Darwin uzun bir din eğitimi görmüştü, ama Beagle adlı gemiyle yolculuğuna çıkmadan bir yıl önce de, Hıristiyan inancının bazı temellerinden kesin olarak vazgeçmişti. Çünkü o sıralar özellikle biyolojiye merak sarmıştı ve karşılaştığı “paradigma”, dini inançlarla hiçbir biçimde uyuşmuyordu. Genç Charles Darwin’i din-dışı ve hatta din-karşıtı yapan en önemli etken, büyükbabası Erasmus Darwin’di.112
Erasmus Darwin, aslında “evrim” fikrini İngiltere’de ortaya atan ilk kişiydi. Fizikçi, psikolog ve şair sıfatlarını üzerinde taşıyordu ve oldukça da “sözü dinlenir” bir insandı. Hatta bibliyografyasını yazan Desmon King-Hele’ye göre, “onsekizinci yüzyılın en büyük İngilizi“ydi.113
 Erasmus Darwin
|
Erasmus Darwin’in en önemli özelliğiyse, İngiltere’nin en önde gelen birkaç “natüralist”inden biri olmasıydı. (Natüralizm, evrenin varlığının özünün doğada olduğuna inanan, bir Yaratıcının varlığını kabul etmeyen ve bizzat doğayı Yaratıcı sayan düşünce akımıdır.) Erasmus Darwin’in natüralist çalışmaları, Charles Darwin’e hem ideolojik hem de örgütsel olarak yön vermişti. Bir yandan kurduğu sekiz dönümlük botanik bahçede yaptığı araştırmalarla Darwinizm’e temel teşkil edecek argümanları geliştirmiş ve bunları The Temple of Nature (Doğa Tapınağı) ve Zoonomia adlı kitaplarında toplamış, öte yandan da 1784 yılında, bu fikirlerin yayılmasına öncülük edecek bir dernek kurmuştu: Philosophical Society. Nitekim gerçekten de Philosophical Society, onyıllar sonra Charles Darwin tarafından ortaya atılan kuramın en büyük ve ateşli destekçilerinden biri olacaktı.114
Kısacası, Charles Darwin’in gördüğü teoloji öğrenimine rağmen hızla dini inançlarını yitirerek materyalist-natüralist felsefeyi benimsemesinde ve sonra da bu felsefe adına büyük bir misyon yüklenerek Türlerin Kökeni adlı kitabını yayınlamasındaki en önemli etken, Erasmus Darwin’di.
112 Glen McLean, Roger Oakland, Larry McLean, The Evidence for Creation: Examining The Origin of Planet Earth, Pittsburgh: Full Gospel Bible Institute, Whitaker House, 1989, s.94
113 Desmond King-Hele, Doctor of Revolution: The Life and Times of Erasmus Darwin, London: Faber & Faber, 1977, s.361
114 William R. Denslow, 10.000 Famous Freemasons, Vol. I Richmond: Macoy Publishing & Masonic Supply Co., 1957, s.285